dilaraer
12-06-10, 14:12
Önce haberden haberdar olmayanlara konu hakkında kısa bir hatırlatma yapayım. Öğretim üyesi N. Aysun Yüksel’in ‘Yıldız Olgusu’ adlı doçentlik tezi 2001 yılında sayfada kapağını gördüğünüz ‘Tarkan Yıldız Olgusu’ adlı kitaba dönüştü.
Tarkan, imajını zedelediği ve kişilik haklarına zarar verdiği gerekçesiyle bu kitabın toplatılması için dava açtı. Yerel mahkeme, davayı reddetti.
Tarkan’ın avukatı, “Yüksel’in doçentlik tezi ‘Yıldız Olgusu’ ile kitap arasında dağlar kadar fark var. Kitabın kapağında tam sayfa Tarkan fotoğrafı kullanılması, Tarkan adının büyük, ‘Yıldız Olgusu’nun okunmayacak kadar küçük olması bile bu işin bilimsel zeminden çıkarılıp, ticarete döküldüğünün belgesi” deyip davayı Yargıtay’a götürdü.
Sonunda Yargıtay, Tarkan’ı haklı buldu ve kitabı yasakladı.
Bunun üzerine yayıncı Özcan Sapan, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) götürdü.
AİHM de Türkiye’yi haksız buldu ve üç bin euro’ya mahkum etti.
AİHM’in gerekçeli kararının tam metnini okumadım.
Ancak dünkü Milliyet’te arkadaşımız Güven Özalp’ın Brüksel’den geçtiği haberin içinde kısa da olsa bu gerekçeye dair ipuçları var.
Kitapta, bilimsel yöntemler kullanılarak şöhret olgusunun incelendiğine vurgu yapan kararda deniyor ki, “...Okuyucuların, yıldızların özel yaşamlarıyla ilgili merakını giderme amaçlı olan yayınlarla bu kitap karşılaştırılmamalı...”
Diyeceksiniz ki, “Nasıl yani?”
Bu da AİHM’in ‘ince ayarı...’
Ancak ortada şöyle de bir gerçek var.
Doçent N. Aysun Yüksel’in ‘Yıldız Olgusu’ tezi gerçekten de bilimsel bir çalışma, ama ya kitap?
‘Tarkan Yıldız Olgusu’ adlı kitapta, o tezden 30 sayfa varsa, 80 sayfası Yüksel’in Tarkan’ın cinsiyeti üzerine yorum ve fotoğraflardan oluşuyordu.
Zamanında hem tezi, hem kitabı okumuş biri olarak kanaatim o ki, N. Aysun Yüksel’in ‘bilimsel tezi’, kitap haline getirilirken ticarileştirildi ve tamamen Tarkan’ın özel yaşamına hatta cinsel eğilimlerine dönüştürüldü.
Kitapta Tarkan’ın birçok fotoğrafına yer verildi ve hiçbirinde kaynak gösterilmedi.
Peki hal böyleyken Türkiye bu davayı niye kaybetti?
Demek ki Türkiye iyi bir savunma yapmadı ve ‘Yıldız Olgusu’ teziyle, kitap arasındaki farkları ortaya koyup, AİHM yargıçlarını, “Tez başka, kitap başka... Yasaklanan tez değil, o tezden yola çıkılarak yazılan Tarkan hakkındaki kitap” tezine ikna edemedi.
AİHM’in yargıçları da “Bilimsel bir çalışmaya yasak getirilemez” deyip, Türkiye’yi mahkum etti.
Ali Eyüboğlu
http://cadde.milliyet.com.tr/2010/06/11/YazarDetay/1248983/AIHM_in_Tarkan_karari_tartismali
Tarkan, imajını zedelediği ve kişilik haklarına zarar verdiği gerekçesiyle bu kitabın toplatılması için dava açtı. Yerel mahkeme, davayı reddetti.
Tarkan’ın avukatı, “Yüksel’in doçentlik tezi ‘Yıldız Olgusu’ ile kitap arasında dağlar kadar fark var. Kitabın kapağında tam sayfa Tarkan fotoğrafı kullanılması, Tarkan adının büyük, ‘Yıldız Olgusu’nun okunmayacak kadar küçük olması bile bu işin bilimsel zeminden çıkarılıp, ticarete döküldüğünün belgesi” deyip davayı Yargıtay’a götürdü.
Sonunda Yargıtay, Tarkan’ı haklı buldu ve kitabı yasakladı.
Bunun üzerine yayıncı Özcan Sapan, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) götürdü.
AİHM de Türkiye’yi haksız buldu ve üç bin euro’ya mahkum etti.
AİHM’in gerekçeli kararının tam metnini okumadım.
Ancak dünkü Milliyet’te arkadaşımız Güven Özalp’ın Brüksel’den geçtiği haberin içinde kısa da olsa bu gerekçeye dair ipuçları var.
Kitapta, bilimsel yöntemler kullanılarak şöhret olgusunun incelendiğine vurgu yapan kararda deniyor ki, “...Okuyucuların, yıldızların özel yaşamlarıyla ilgili merakını giderme amaçlı olan yayınlarla bu kitap karşılaştırılmamalı...”
Diyeceksiniz ki, “Nasıl yani?”
Bu da AİHM’in ‘ince ayarı...’
Ancak ortada şöyle de bir gerçek var.
Doçent N. Aysun Yüksel’in ‘Yıldız Olgusu’ tezi gerçekten de bilimsel bir çalışma, ama ya kitap?
‘Tarkan Yıldız Olgusu’ adlı kitapta, o tezden 30 sayfa varsa, 80 sayfası Yüksel’in Tarkan’ın cinsiyeti üzerine yorum ve fotoğraflardan oluşuyordu.
Zamanında hem tezi, hem kitabı okumuş biri olarak kanaatim o ki, N. Aysun Yüksel’in ‘bilimsel tezi’, kitap haline getirilirken ticarileştirildi ve tamamen Tarkan’ın özel yaşamına hatta cinsel eğilimlerine dönüştürüldü.
Kitapta Tarkan’ın birçok fotoğrafına yer verildi ve hiçbirinde kaynak gösterilmedi.
Peki hal böyleyken Türkiye bu davayı niye kaybetti?
Demek ki Türkiye iyi bir savunma yapmadı ve ‘Yıldız Olgusu’ teziyle, kitap arasındaki farkları ortaya koyup, AİHM yargıçlarını, “Tez başka, kitap başka... Yasaklanan tez değil, o tezden yola çıkılarak yazılan Tarkan hakkındaki kitap” tezine ikna edemedi.
AİHM’in yargıçları da “Bilimsel bir çalışmaya yasak getirilemez” deyip, Türkiye’yi mahkum etti.
Ali Eyüboğlu
http://cadde.milliyet.com.tr/2010/06/11/YazarDetay/1248983/AIHM_in_Tarkan_karari_tartismali